Z pracą na wysokości spotykamy się niezwykle często, ponieważ zgodnie z przepisami każde miejsce pracy położone 1 m ponad poziomem podłogi lub ziemi jest już tak kwalifikowane1. Prace na wysokości zaliczane są do robót szczególnie niebezpiecznych. Przy prowadzeniu prac szczególnie niebezpiecznych, każdy, nawet drobny błąd może skutkować bardzo poważnymi konsekwencjami, nie tylko dla osoby wykonującej pracę, jej współpracowników czy pracodawcy, ale także dla właściciela czy administratora budynku, gdzie taka praca jest wykonywana. Jak więc przygotować się by ograniczyć ryzyko upadku do minimum?
Balustrada wolnostojąca na dachu zielonym
STATYSTYKI ALARMUJĄ
Upadek z wysokości jest przyczyną co 6 wypadku śmiertelnego w całej gospodarce narodowej i aż co 3 wypadku śmiertelnego w budownictwie.
Źródło: www.pip.gov.pl
Kolejność doboru zabezpieczeń
Najlepiej oczywiście pracę zorganizować tak, by nie występowała konieczność prowadzenia prac na wysokości, a jeśli się tego nie da uniknąć, należy wyposażyć takie miejsce w środki ochrony zbiorowej.
Dopiero gdy z jakichś powodów nie da się zastosować środków ochrony zbiorowej, wtedy można i należy użyć stosownych środków ochrony indywidualnej1.
Przed przystąpieniem do wykonywania prac należy dokonać oceny ryzyka i zastosować środki eliminujące bądź zmniejszające to ryzyko, a w przypadku braku możliwości wyeliminowania ryzyka lub zastosowania środków ochrony zbiorowej, powinno się przygotować plan BIOZ2.
Rys. 1. Kolejność doboru zabezpieczeń
Środki ochrony zbiorowej
Środki ochrony zbiorowej
Środki przeznaczone do jednoczesnej ochrony grupy ludzi, w tym i pojedynczych osób, przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami występującymi (…) w środowisku pracy, będące rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w pomieszczeniach pracy, maszynach i innych urządzeniach.
Podstawowym zabezpieczeniem, jakie należy zastosować, gdy prowadzi się prace na wysokości, są środki ochrony zbiorowej, czyli balustrady. Wymóg stosowania balustrad jako podstawowego zabezpieczenia prac na wysokości wynika z następujących rozporządzeń:
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz.U. 2003, Nr 47, poz. 401),
- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz.U. nr 169, poz. 1650).
Jak powinna wyglądać balustrada?
„Balustrada, (...) składa się z deski krawężnikowej o wysokości 0,15 m i poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m. Wolną przestrzeń pomiędzy deską krawężnikową a poręczą wypełnia się w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości.”3
Niemal identyczny opis balustrady znajdziemy z normach PN-EN 14122 oraz PN-EN 13374.
Wykonanie takiej balustrady nie zawsze jest proste i oczywiste, dlatego często inwestorzy z niej rezygnują. Rozwiązaniem w takich przypadkach jest zastosowanie balustrad z oferty firmy Kee Safety.
Rys. 2. Macierz ułatwiająca ocenę ryzyka i dobór stosownej ochrony
Ocena ryzyka i zasady postępowania
„Przy wszystkich rodzajach prac na dachu konieczne jest dokonanie oceny ryzyka. Proste prace mogą nie wymagać szczegółowej oceny, podczas gdy bardziej złożone prace będą wiązały się z bardziej precyzyjną analizą. Należy jednak pamiętać, że wszystkie prace na dachu stanowią zagrożenie i dlatego przed rozpoczęciem jakichkolwiek robót niezbędne jest dokonanie oceny ryzyka, a następnie zapewnienie stosownego sprzętu, przedsięwzięcie odpowiednich środków ostrożności i ustalenie właściwego systemu pracy. Za wyjątkiem najprostszych prac, gdzie dobór niezbędnych środków ochrony jest standardowy i powtarzalny (np. użycie odpowiedniej drabiny dachowej przy wymianie gąsiora), przed rozpoczęciem prac wymagane jest opracowanie stosownych zasad postępowania. Przygotowane zasady powinny być konkretne i odpowiednie dla danych prac, a także powinny wyraźnie określać środki ochrony i system pracy ustalony podczas oceny ryzyka. Rysunki lub zdjęcia są często lepszym sposobem na przekazanie informacji niż tekst. Każda z osób zaangażowanych w planowane prace musi znać zasady postępowania i dokładnie wiedzieć jak zachować się w konkretnych sytuacjach. W przypadku bardziej złożonych prac, może to wymagać dokładnego wyjaśnienia robotnikom obowiązujących zasad. W większości przypadków, prace będą wymagały jednoczesnego nadzoru w celu sprawdzenia czy zasady postępowania są przestrzegane przez wszystkich pracowników.”
Źródło: hse.gov.pl
Balustrady Kee Safety
Dla dachów zielonych, dachów krytych papą czy membraną, gdzie zależy nam na szczelności poszycia, proponujemy system balustrad wolnostojących typu KeeGuard® oraz zabezpieczeń otworów dachowych i świetlików typu Kee Dome®. Systemy te działają na sprawdzonej zasadzie przeciwwagi i nie naruszają poszycia dachu. W pełni modułowa budowa pozwala swobodnie dopasować się do układu każdego dachu. Fragmenty, w miarę potrzeb, można łatwo demontować czy rozbudowywać, przy czym nie występuje ryzyko przebicia powłok dachowych podczas instalacji.
Zabezpieczenie krawędzi dachu oraz świetlików
Dla zabezpieczenia dachów blaszanych proponujemy zastosowanie balustrady KeeGuard® Topfix nitowanej do wierzchniej warstwy blachy.
Dla dachów felcowanych, krytych blachą na rąbek stojący najlepsze są balustrady systemu KeeGuard® Topfix zaciskane, nienaruszające powłoki blaszanej.
Stosowanie środków ochrony zbiorowej i odpowiednia organizacja pracy na wysokości powinno być priorytetem.
W kolejnym artykule przedstawimy podstawy doboru środków ochrony indywidualnej w sytuacjach, gdy nie ma możliwości zastosowania balustrad.
1 Dz.U. nr 169 z 2003 r., poz. 1650 ze zm.
2 Dz.U. nr 120 z 2003 r., poz. 1126.
3 Dz.U. nr 47 z 2003 r., poz. 401.
Łukasz Tkaczyk
Kee Safety Sp. z o.o.
www.keesafety.pl
Źródło: Dachy, nr (214)
