Każdy wykonawca, który uczestniczy w przetargach na tytan-cynk jest w stanie wymienić tysiące powodów, dla których ten przetarg przegrał. Oprócz kwestii ostatecznej ceny wybranej oferty warto się przyjrzeć także innym powodom tej, delikatnie mówiąc, niezdrowej sytuacji.
Skutek robót blacharskich wykonanych z zastosowaniem cienkiej blachy cynkowej
Nie zabierając głosu w sprawie nowo budowanych obiektów omówimy segment tzw. remontów, w których wymiana obróbek blacharskich, rynien i rur spustowych jest często spotykanym przedmiotem przetargu.
Kiedy jest popełniany błąd?
Najczęściej spotykanym błędem w przypadku tytan-cynku jest opis dotyczący grubości blach. Brzmi on zazwyczaj mniej więcej tak: …wymiana skorodowanych obróbek blacharskich, rynien i rur spustowych z blachy ocynkowanej na nowe z blachy cynkowo-tytanowej o gr. 0,5–0,6 mm… O ile w przypadku blachy ocynkowanej ma to mniejsze znaczenie, o tyle dla blachy cynkowo-tytanowej jest to niezwykle istotne. I nie chodzi tylko o wagę materiału, lecz przede wszystkim o przepisy i podstawy prawne, których łamanie skutkuje jeszcze większą odpowiedzialnością. Gdzie jest więc „pies pogrzebany”?
Etap pierwszy powstawania błędu
Popularnym, stosowanym przez większość firm ogólnobudowlanych katalogiem nakładów rzeczowych jest „KNR 2-02. Konstrukcje budowlane – tom 1”, w którym na stronach 211–234 są zawarte tablice dotyczące obróbek blacharskich, rynien i rur spustowych. Na tym katalogu opiera się większość kosztorysów. Warto zaznaczyć, że wyszczególnienie robót dotyczy: wykonania rynien, rur spustowych i obróbek na placu budowy. Zarówno tablica 0509 – „Rynny dachowe z blachy z cynku”, tablica 0511 – „Rury spustowe z blachy z cynku” oraz tablica 0516 – „Różne obróbki i elementy z blachy z cynku” zawierają wyszczególnioną grubość blachy 0,5–0,6 mm.
W oparciu o jakie normy jest podawana ta grubość? Chodzi o normę PN-61/B-10245 „Roboty blacharskie budowlane z blachy stalowej ocynkowanej i cynkowej. Wymagania i badania techniczne przy odbiorze”, ustanowiona przez PKN 30 grudnia 1961 r. jako norma obowiązująca w zakresie wykonawstwa robót i badań odbiorczych od 1 września 1962 r. Już sam tytuł mówi, że blacha ocynkowana i cynkowo-tytanowa są tu potraktowane tak, jakby były materiałami o identycznych właściwościach. A przecież blachy te dzisiaj diametralnie się różnią i są produkowane według zupełnie innych standardów!
Grubość ma znaczenie
Dlaczego jest to błąd? Otóż aktualnie obowiązującą normą dla odwodnień z tytan-cynku jest „PN-EN 612. Rynny dachowe z arkuszy metalowych z okrągłym usztywnionym obrzeżem przedniej strony i rury spustowe łączone na zakład”, w której jednoznacznie określono wymagania w zakresie wymiarów i grubości blach, wynoszącą przy najmniejszej średnicy rynny grubość 0,65 mm. Przy najczęściej stosowanych wymiarach rynny grubość ta powinna wynosić 0,7 lub 0,8 mm.
Norma ta jest ściśle powiązana z inną normą „PN-EN 988. Specyfikacja techniczna płaskich wyrobów walcowanych dla budownictwa”, która dokładnie opisuje skład blachy cynkowej jako „cynk-miedź-tytan”. Potocznie blachę tę określa się jako tytan-cynk.
Mówi się, że nieznajomość Prawa budowlanego nie zwalnia z odpowiedzialności. Jakie więc zagrożenie niesie dla wykonawcy nieprzestrzeganie tych norm? Na to pytanie najlepiej niech odpowie zaprzyjaźniony z wykonawcą inspektor budowlany…
Czy jest alternatywa?
Czym ma się więc posługiwać wykonawca, aby nie postawiono mu zarzutu nieprzestrzegania przepisów? Może on się oprzec na wspomnianych normach PN-EN 988 oraz PN-EN 612, w oparciu o które Rheinzink produkuje swoje wyroby, a ostatnio wprowadził także na rynek katalog nakładów rzeczowych.
Na czym opiera się „KNR K-45. System odwodnienia dachu i obróbki blacharskie z blachy tytan-cynk Rheinzink”?
Po pierwsze: są to aktualne normy i wymagania PN-EN.
Po drugie: katalog jest zgodny z wytycznymi niemieckich branżowych stowarzyszeń zawodowych (FVSHK Niedersachsen oraz ZVDH) i publikacją „Handbuch fur Klempnererbeiten” (Podręcznik robót blacharskich) Gerhardta Fahrenholtza, wyd. 1997/98, aktualizowaną do roku 2006 aż 13 razy! Dla przypomnienia: w Polsce wciąż należy się posługiwać normą PN-61/B-10245 z roku 1961.
Po trzecie: jest to wieloletnie doświadczenie blacharskie firmy Rheinzink dostosowane do zmieniających się realiów w Polsce.
Zawartość KNR K-45
Katalog Nakładów Rzeczowych KNR K-45 „System odwodnienia dachu i obróbki blacharskie z blachy tytan-cynk Rheinzink” obejmuje nakłady rzeczowe na wykonanie robót odwodnieniowych dachu oraz obróbek blacharskich w budownictwie ogólnym z wykorzystaniem materiałów Rheinzink i stanowi podstawę do sporządzania części rzeczowej kosztorysów szczegółowych.
KNR K-45 może być wykorzystany do:
- planowania, rozliczania i kontroli zużycia materiałów,
- planowania, rozliczania i kontroli nakładów robocizny.
Katalog jest podzielony jest na:
- część ogólną, założenia ogólne i szczegółowe oraz
- tablice nakładów norm kosztorysowych,
- opis producenta.
Założenia ogólne i szczegółowe zawierają:
- warunki techniczne wykonania i odbioru robót,
- założenia kalkulacyjne, wyjaśnienia uzupełniające do kosztorysowania robót,
- zasady przedmiarowania.
Nakłady RMS (robocizny, materiałów i pracy sprzętu) potrzebne do wykonania poszczególnych robót objętych katalogiem zawarte są w ponumerowanych tablicach z wyszczególnieniem robót zawierających opisy podstawowych czynności występujących przy wykonywaniu normowanych robót niewymienionych w założeniach ogólnych i szczegółowych.
Warunki techniczne wykonywania robót
Nakłady rzeczowe podane w katalogu ustalono przy założeniu, że roboty są wykonywane zgodnie z przepisami i zasadami obowiązującymi w tym zakresie, w szczególności:
- aktualnymi polskimi normami i branżowymi normami dotyczącymi przedmiotowych robót,
- wytycznymi producenta zawartymi w instrukcjach i kartach technicznych poszczególnych materiałów,
- z zachowaniem warunków bezpieczeństwa pracy robotników.
Podane w katalogu nakłady zużycia materiałów przewidują zastosowanie materiałów nowych odpowiadających wymaganiom jakościowym określonym w normach branżowych.
Założenia kalkulacyjne
Nakłady zostały opracowane dla robót wykonywanych w normalnych (przeciętnych) warunkach organizacyjnych. W nakładach podanych w katalogu zostały uwzględnione, poza robotami podstawowymi, następujące czynności pomocnicze:
- przygotowanie stanowiska roboczego,
- wykonanie przenośnych rusztowań do wysokości 4,0 m,
- sprzątnięcie stanowiska po wykonaniu robót,
- transport poziomy wewnętrzny na przeciętne odległości,
- transport pionowy wewnętrzny na wysokość do 5 kondygnacji użytkowych naziemnych.
Nakłady materiałowe podane w katalogu uwzględniają zużycie materiałów podstawowych wraz ze stratami i odpadami technologicznymi.
Materiały pomocnicze ustala się wskaźnikiem procentowym liczonym od wartości materiałów ujętych w poszczególnych tablicach. Wskaźnik procentowy podany jest w tablicach.
Podsumowanie
Wierzymy, że KNR-45 będzie pomocny nie tylko dla kosztorysantów zawodowo zajmujących przygotowaniem ofert przetargowych, ale także pomoże wykonawcom uniknąć kosztownych błędów przy sporządzaniu własnych kosztorysów, opierających na już aktualnych normach i wymaganiach. KNR-45 można bezpłatnie zamówić na stronie www.rheinzink.pl.
Ireneusz Siczek
Krzysztof Czarnocki
Igor Pilutkiewicz
RHEINZINK Polska Sp. z o.o.