Blacha na rąbek - sposób na nowoczesny dach

Właściwości materiału
Blacha VM ZINC jest produktem uzyskiwanym w procesie walcowania cynku z domieszką miedzi i tytanu. Ten nowoczesny materiał charakteryzuje się znakomitymi właściwościami mechanicznymi i fizycznymi, nadającymi się do zastosowań w budownictwie (dachy i elewacje, obróbki, systemy odprowadzania wód deszczowych). Dodatek miedzi pozwala na zwiększenie wytrzymałości na rozciąganie, a dodatek tytanu zwiększa odporność na pełzanie. Dbając o jakość VM ZINC wyprzedza obowiązujące standardy zawarte w normie PN-EN 988. Opracowany przez VM ZINC i stosowany od roku 2002 nowy znak jakości Premium Zinc spełnia surowsze wymagania niż te określone w normie.

W dzisiejszych czasach nie trzeba już udowadniać odporności cynku na korozję, tym bardziej, że w Europie mnożą się przykłady ponad stuletnich pokryć cynkowych. Czas tworzenia się patyny – w zależności od warunków atmosferycznych, miejsca, ekspozycji w stosunku do promieni słonecznych, wiatrów, opadów oraz w zależności od agresywności atmosfery – trwa od sześciu miesięcy do dwóch lat. Prawidłowy proces patynacji składa się z dwóch etapów:

1. Powstanie gęstej, nierozpuszczalnej w wodzie powłoki, złożonej z kryształków zasadowego wodorotlenku cynkowego. Warstwa ta, hamując reakcję cynku z tlenem zawartym w powietrzu, całkowicie zabezpiecza cynk przed korozją.
2. Powstanie porowatej warstwy węglanu cynkowego, o grubości  zmieniającej się w czasie. Mimo, że warstwa ta ma mniejsze znaczenie, to jej rola jest także pożyteczna, gdyż neutralizuje „kwaśne deszcze” i zanieczyszczone wody opadowe.

Przy początkowej grubości blachy rzędu 0,7 mm i średniej prędkości patynacji rzędu 1 µm/rok, łatwo można wyliczyć, że trwałość cynku walcowanego przekracza 100 lat. Jest ona jednak bezpośrednio zależna od środowiska atmosferycznego.
 

Tworzenie się warstwy patyny

Kiedy dach z VM ZINC?
Przed przystąpieniem do wykonania pokrycia z blachy cynkowo-tytanowej w systemie na rąbek stojący należy zapoznać się z charakterystyką stosowanego materiału oraz właściwościami sytemu, w którym wykonane będzie pokrycie. Należy więc określić:

• typ budynku. Pokrycie z blach cynkowo-tytanowych VM ZINC można układać na budynkach nowowznoszonych lub modernizowanych. Pod dachem z blachy VM ZINC mogą się znajdować pomieszczenia o małej lub średniej wilgotności. Budynki narażone na intensywne działanie pary wodnej wymagają oddzielnego opracowania technologicznego i konsultacji z doradcą technicznym;
• warunki klimatyczne. System pokrycia dachowego na rąbek stojący można stosować w różnych strefach prędkości wiatru zgodnie z obowiązującymi normami. Zaleca się zastosowanie odpowiednich oryginalnych klipsów mocujących oraz odpowiedniej grubości blachy. System na rąbek stojący można stosować na terenie całej Polski, z wyjątkiem obszaru górskiego, gdzie obciążenie śniegiem przekracza 1,5 kN/m2;
• typy dachów. Rąbki stojące można stosować na dachach wentylowanych nieocieplonych (tzw. zimnych), z wentylacją podłoża od spodu lub ocieplonych (tzw. ciepłych), z odpowiednią przestrzenią wentylacyjną, płaskich lub łukowych, wklęsłych, wypukłych, trapezowych oraz na najbardziej skomplikowanych kopułach;
• projektowany spadek dachu. Minimalny spadek pokrycia dachowego musi wynosić 5% (2,9°);
• rodzaj podłoża. Podłoże musi być typu ciągłego (max. odstępy miedzy deskami wynoszą 5–10 mm), bez wystających elementów (np. gwoździe, śruby) mogących uszkodzić spodnią powierzchnię blachy. Na podłoża najczęściej używa się drewna litego lub materiałów drewnopochodnych (np. sklejki lub płyt OSB). Przy podłożu niekompatybilnym należy stosować membranę separacyjną Delta VM ZINC® lub blachy VM ZINC Plus®.

Wykonanie pokrycia
System pokrycia dachowego na rąbek stojący polega na łączeniu wyprofilowanych paneli VM ZINC® przez odpowiednie zaginanie blachy na całej długości. Szczelność między panelami uzyskuje się dzięki podwójnemu zagięciu bocznych krawędzi. Przy wykonaniu pokrycia w systemie rąbka stojącego sprawą kluczową jest przestrzeganie wymogów technologicznych, a co za tym idzie kolejności wykonania warstw pokrycia:

1. Ułożenie izolacji termicznej. Do izolacji termicznej stosuje się najczęściej wełnę mineralną, która w konstrukcji szkieletowej dachu wypełnia przestrzeń między krokwiami. Dla zapewnienia prawidłowego przepływu powietrza między izolacją a membraną paroprzepuszczalną należy zachować odległość min. 20 mm. Dla połaci dachowych o długości mniejszej niż 12 m, wysokość pustki wynosi min. 40 mm, dla połaci dachowych o dłuższych od 12 m minimalna wysokość wynosi 60 mm.
2. Montaż membrany paroprzepuszczalnej. Naciągniętą membranę mocuje się do krokwi za pomocą gwoździ lub zszywaczy.
3. Montaż kontrłat. Kontrłaty kładzie się wzdłuż krokwi. Ich podstawową rolą jest zapewnienie pustki wentylacyjnej między membraną a spodnią stroną pokrycia dachowego z blachy cynkowo-tytanowej.
4. Montaż podłoża dachowego – deskowania. Deskowanie mocuje się na kontr łatach, z dopuszczalnymi odstępami od 5 do 10 mm.
5. Montaż pokrycia dachowego VM ZINC. Wyprofilowane panele blachy mocuje się do podłoża za pomocą standardowych klipsów stałych i ruchomych produkcji VM ZINC. W celu poprawienia szczelności systemu można użyć preparatu uszczelniającego Runotex. W przypadku niekompatybilności podłoża z VM ZINC (deskowanie impregnowane preparatami solnymi lub płyty drewnopochodne) należy zastosować blachęVM ZINC Plus, czyli specjalne arkusze tytan cynku zabezpieczone od spodu warstwą ochronnego lakieru.

1 – Pokrycie dachowe z blachy VM Zinc, 2 – kompatybilne deskowanie,
3 – kontrłata, 4 – membrana paroprzepuszczalna, 5 – krokiew,
6 – izolacja termiczna, 7 – sufit, 8 – przestrzeń wentylacyjna, 9 – paroizolacja

Rąbki można profilować i zaginać mechaniczne lub ręczne. Należy pamiętać, że minimalny spadek pokrycia wykonanego w tej technologii powinien wynosić 5% (2,9°). Natomiast maksymalna długość paneli blachy VM ZINC® bez względu na stopień nachylenia połaci dachu nie może przekroczyć 10 m. Zastosowanie paneli o długości powyżej 10 m wymaga specjalnego opracowania wykonanego przez firmowych doradców.

Ryszard Bartoszewicz
Doradca Techniczny VM ZINC
www.vmzinc.pl