Prawidłowy dobór okien dachowych do rodzaju pomieszczeń oraz ich ilość i konstrukcja mają ogromny wpływ na komfort użytkowania poddasza.

Okna dachowe Thermo z oferty Fakro zalecane są do budynków, w których szczególny nacisk położony jest na energooszczędność
Okna dachowe są dzisiaj powszechnie używane. To dopracowane technicznie rozwiązania zapewniające odpowiednie doświetlenie poddasza użytkowego i jednocześnie możliwość kontaktu mieszkańców z otoczeniem. Zapewniają one także możliwość skutecznego przewietrzenia pomieszczenia i wspomagają pracę wentylacji grawitacyjnej.
Najważniejsze kryteria
Z powyższych funkcji można wysnuć generalne zalecenie, aby do poddaszy użytkowych wybierać okna o dużych rozmiarach, bo są to okna najlepiej doświetlające pomieszczenie, oraz okna o takiej konstrukcji, która umożliwi wygodną obserwację otoczenia. Do wyboru mamy okna dachowe o konstrukcji obrotowej, uchylno-obrotowej, okna balkonowe oraz okna dachowe o podwyższonej osi obrotu. Każde rozwiązanie ma swoje zalety i o wyborze decydują tutaj konkretne potrzeby użytkowników. Okna dachowe dobierane są w zależności od przeznaczenia i wielkości pomieszczenia oraz od kąta nachylenia dachu. Mogą też być wykonane z różnych materiałów.
Im większe okno i im wyżej zamontowane, tym lepiej doświetla pomieszczenie na poddaszu
Materiał
Materiały, z jakich wykonane są okna, wybiera się odpowiednio do przeznaczenia pomieszczenia i wymagań użytkowników. Okna drewniane można stosować na poddaszu w większości pomieszczeń takich jak sypialnie, korytarze oraz pokoje dziecięce. W pomieszczeniach, gdzie okresowo panuje podwyższona wilgotność, jak np. w łazience, pralni czy kuchni, zaleca się okna tworzywowo-aluminiowe. Natomiast do budynków, w których szczególny nacisk położony jest na energooszczędność, można polecić okna o podwyższonej izolacyjności termicznej (w ofercie Fakro są to okna Thermo).
Przeznaczenie i wielkość pomieszczenia
Dobór okien dachowych to także wyliczenie potrzebnej ilości okien i ich rozmiarów w zależności od przeznaczenia i wielkości pomieszczenia.
Im kąt nachylenia dachu jest mniejszy, tym wysokość okna powinna być większa
Przepisy budowlane wskazują, że ilość potrzebnego światła wyraża się stosunkiem powierzchni okna w świetle ościeżnicy do powierzchni podłogi w pomieszczeniu. W pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi stosunek ten powinien wynosić co najmniej 1:8, natomiast w innych pomieszczeniach, w których wymagane jest światło dzienne ze względu na przeznaczenie, to co najmniej 1:12. Choć polskie przepisy nie precyzują doświetlenia oknami dachowymi, stosuje się zasadę zgodności z istniejącymi regulacjami.
Oto przykład obliczenia potrzebnej ilości okien dachowych do oświetlenia światłem dziennym pokoju o powierzchni 20 m2. Obliczenie opiera się na wymaganej proporcji 1:8 i wygląda następująco: (20 x 1) : 8 = 2,5
Oznacza to, że do oświetlenia pokoju o powierzchni 20 m2 trzeba zastosować okna o powierzchni 2,5 m2 liczonej w świetle ościeżnic. Powierzchnię taką uzyskamy stosując:
- 4 okna o wymiarach 78 x 118 cm lub
- 3 okna o wymiarach 78 x 140 cm lub
- 2 okna o wymiarach 114 x 118 cm.
Ze względu na rozprowadzenie światła w pomieszczeniu najlepiej byłoby w tym przypadku zastosować 4 okna o wymiarach 78 x 118 cm w układzie 2 x 2, rozmieszczone po dwóch stronach połaci dachowej.
Zalecane wysokości montażu okna z nawiewnikiem w górnej części ościeżnicy, które pozwalają na bezproblemowy montaż standardowego grzejnika i szpalety
Kąt nachylenia dachu
Kryterium to jest istotne dla uzyskania prawidłowego doświetlenia pomieszczenia oraz wygody użytkowania okien dachowych. Zakres montażu określony jest w instrukcji montażu. Obowiązuje ogólna zasada, że im kąt nachylenia dachu jest mniejszy, tym wysokości okna powinna być większa.
Wysokość montażu okna
Wysokość montażu okna jest ściśle związana z innymi czynnikami doboru okien i gwarantuje prawidłowe doświetlenie pomieszczeń. Przepisy wskazują, że w budynkach o kondygnacjach położonych poniżej 25 m nad terenem odległość dolnej krawędzi okna otwieranego od podłogi powinna wynosić co najmniej 85 cm. Natomiast na kondygnacjach powyżej 25 m nad terenem należy zachować nie mniej niż 110 cm. Im wyżej będzie okno zamontowane, tym pomieszczenie będzie lepiej doświetlone. Górna krawędź przeźroczystej powierzchni okna, zgodnie z przepisami, powinna znajdować się co najmniej 220 cm nad podłogą. Dodatkowo komfortową obsługę okien dachowych zapewnia zastosowanie dolnej klamki.
Montaż grzejnika pod oknem dachowym zapewnia prawidłową cyrkulację powietrza we wnęce okiennej
Ważną sprawą jest również wysokość montażu okien dachowych z nawiewnikami. Na przykład w oknach Fakro nawiewniki znajdują się w górnej części ościeżnicy i aby montaż sprostał przepisom, ich górna krawędź powinna znajdować się także na wysokości 220 cm. Firma Fakro zaleca montaż okien dachowych na poziomie 110–140 cm od podłogi (dolna krawędź). Tak zamontowane okno umożliwia umieszczenie standardowego grzejnika pod oknem oraz prawidłowe wykonanie szpalety, dzięki czemu zapewniona jest prawidłowa cyrkulacja powietrza we wnęce okiennej, która skutecznie ogranicza ryzyko wystąpienia kondensacji na oknie dachowym.
Trzy reguły montażowe
Uwzględniając wszystkie dotychczasowe uwagi, można stwierdzić, że przy doborze i montażu okien należy trzymać się trzech ogólnych reguł.
Po pierwsze – lepsze efekty oświetlenia uzyskamy stosując kilka okien umieszczonych w różnych punktach dachu, niż okna zgrupowane w jednym miejscu.
Po drugie – im wyżej od podłogi będzie zamontowane okno, tym lepsze i bardziej równomierne będzie doświetlenie pomieszczenia.
Po trzecie – wysokie okna dachowe zapewniają równomierny rozkład światła w pomieszczeniu oraz gwarantują widok na zewnątrz. Należy również pamiętać, że tylko prawidłowy montaż okna w dachu pozwoli na długoletnie i bezproblemowe jego użytkowanie.
Zdjęcia: Fakro
Źródło: Dachy, nr (237)